یکی از بیماری‌های شایع که بر اثر انتقال آلودگی یا مصرف مواد غذایی در انسان‌ها به وجود می‌آید؛ مسمومیت غذایی می‌باشد. از علائم اصلی این بیماری می‌توان به: اسهال، استفراغ و حالت تهوع اشاره کرد. به منظور جلوگیری از تشدید علائم، حتما در زمان مناسب به پزشک مراجعه کنید. عوامل مختلفی نظیر: باکتری، ویروس، انگل و… باعث ابتلاء به این بیماری می‌شوند. پروسه درمان مسمومیت غذایی وابسته به رژیم غذایی و داروهای مصرفی می‌باشد.

مسمومیت چیست؟ 

در واقع مسمومیت مجموعه‌ای از اختلالات در سیستم بدن گفته می‌شود، که در اثر آن بدن مواد مضر را جذب می‌کند. تحت چنین شرایطی بدن درگیر علائم مختلفی می‌شود. در اثر مسمومیت سیستم گوارشی درگیر خواهد شد. پس از درگیری با مسمومیت آرامش خود را حفظ کنید و در سریع‌ترین زمان ممکن به پزشک مراجعه نمایید.
در غیر این صورت بدن در اثر مسمومیت ضعیف شده و پروسه درمان طولانی‌تر خواهد شد.

موضوع	توضیحات
علائم مسمومیت غذایی	تب، معده درد، ضعف و بی‌حالی، اسهال، استفراغ و...
عوارض مسمومیت غذایی	آسیب به بافت معده و روده
بهترین روش درمان مسمومیت غذایی	مراجعه به پزشک پس از مشاهده علائم اولیه
موثرترین روش پیشگیری از مسمومیت غذایی	مصرف مواد غذایی سالم و بهداشتی
روش خانگی درمان مسمومیت غذایی	مصرف عسل به اشکال مختلف

راه‌های ابتلاء به مسمومیت:

مسمومیت از راه‌های مختلفی منتقل می‌شود. از روش‌های انتقال این بیماری شایع می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• از طریق تنفس: یکی از روش‌های ابتلاء به مسمومیت از طریق تنفس می‌باشد. معمولا دود، گاز، بخار و… باعث مسمومیت در انسان‌ها می‌شوند.
• از راه خوردن و آشامیدن: مسمومیت غذایی از طریق خوردن و آشامیدن مواد غذایی آلوده منتقل می‌شود.
• تماس از طریق پوست: در برخی از موارد نادر تماس از طریق پوست نیز باعث انتقال مسمومیت می‌شود.
• از راه خون: برخلاف تمامی باورهای رایج مسمومیت از طریق خون نیز منتقل می‌شود.

در واقع انواع مسمومیت از طریق روش‌های ذکر شده منتقل می‌شوند.

انواع مسمومیت غذایی: 

شاید در نگاه اول فکر کنید، که مسمومیت غذایی فقط به یک شکل است. در صورتی که چنین باوری کاملا اشتباه و غلط می‌باشد. این نوع از مسمومیت اشکال مختلفی دارد. انواع مسمومیت غذایی شامل: لیستریا، سالمونلا، ای کلا، بوتولیسم، استافیلوکوک و… هستند. ابتلاء به هر کدام از مسمومیت‌های ذکر شده خطرناک می‌باشد و در سریع‌ترین زمان ممکن باید جهت درمان اقدام نمود. 
 
در همین راستا به عنوان یک انسان آگاه باید در انتخاب مواد غذایی که به صورت روزانه مصرف می‌کنید؛ نهایت دقت را به خرج دهید.

علائم اصلی مسمومیت غذایی:

اگر نسبت به ابتلاء به مسمومیت غذایی مشکوک هستید؛ بررسی علائم اصلی این بیماری را در اولویت نخست خود قرار دهید. از علائم اصلی این بیماری شایع می‌توان به: شکم درد، اسهال، استفراغ، حالت تهوع، تب، بی‌حالی و ضعف، سردرد و… اشاره کرد. شدت علائم در هر فردی متغیر می‌باشد. در صورتی که هر یک از علائم ذکر شده را دارید؛ نسبت به درمان خانگی مسمومیت غذایی اقدام کنید. 
البته بهترین راهکار برای درمان سریع و فوری مراجعه به پزشک می‌باشد. دارو برای درمان مسمومیت غذایی بهترین گزینه به شمار می‌آید.

چه عواملی باعث مسمومیت غذایی می‌شود؟ 

عوامل مختلفی منجر به ابتلاء به مسمومیت غذایی می‌شوند. از عوامل اصلی که باعث ابتلاء به این بیماری می‌شوند؛ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• باکتری‌ها: از عوامل اصلی ابتلاء به مسمومیت می‌توان به باکتری‌ها اشاره کرد. برخی از باکتری‌های خطرناک می‌توانند آسیب‌های جبران ناپذیری را به بدن وارد کنند.
• ویروس‌ها: یکی دیگر از عوامل ابتلاء به مسمومیت ویروس‌ها هستند. سالانه بیش از میلیون‌ها نفر از طریق ویروس درگیر مسمومیت می‌شوند.
• انگل‌ها:مسمومیت غذایی ناشی از انگل بسیار خطرناک است و خطری بزرگ برای سلامتی‌ انسان‌ها می‌باشد. برای حفظ سلامت بدن باید در سریع‌ترین زمان ممکن درمان را آغاز نمود.

تمامی عوامل ذکر شده بالا می‌توانند باعث مسمومیت در بین بزرگسالان و کودکان شوند.

علائم مسمومیت غذایی چند ساعت طول می‌کشد؟

علائم اصلی مسمومیت غذایی حدود ۴۸ الی ۷۲ ساعت ادامه پیدا می‌کنند. پس از ۷۲ ساعت علائم این بیماری به تدریج ناپدید خواهند شد. ۲۴ ساعت اول پس از ابتلاء به مسمومیت غذایی بسیار حساس و حیاتی می‌باشد؛ زیرا در ساعت اول شدت درگیری با این بیماری به مراتب بیشتر است. 
 
در صورتی که داروی مسمومیت غذایی را در بهترین بازه زمانی دریافت کنید، با مشکل جدی مواجه نخواهید شد. ساده‌ترین روش برای کنترل علائم این بیماری مصرف دارو تحت نظر پزشک می‌باشد.

علائم مسمومیت غذایی در بزرگسالان و کودکان:

شاید در نگاه اول فکر کنید، که علائم مسمومیت غذایی در بزرگسالان و کودکان متفاوت است. در صورتی که چنین باوری کاملا اشتباه می‌باشد و تقریبا تمامی علائم این بیماری در کودکان و بزرگسالان یکسان است. از علائم شایع این بیماری در تمامی رده‌های سنی می‌توان به: کاهش اشتها، درد معده، حالت تهوع، استفراغ، شکم درد، تب، ضعف و بی حالی اشاره نمود. متاسفانه شدت علائم در کودکان شدیدتر می‌باشد؛ زیرا سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند.

چگونه مواد غذایی آلوده می‌شوند؟ 

مواد غذایی در اثر عوامل مختلف می‌توانند دچار آلودگی شوند. مصرف چنین مواد غذایی موجب مسمومیت خواهد شد. معمولا آلودگی‌های محیطی باعث آلوده شدن مواد غذایی می‌شوند. در واقع دود، گاز صنعتی، زباله‌های شیمیایی و برخی از مواد سمی باعث آلوده شدن غذا می‌شوند. 
در برخی از موارد حشرات، جوندگان، میکروارگانیسم‌ها، آلاینده‌های شیمیایی و… باعث آلودگی غذا می‌شوند. خوردن مواد غذایی آلوده می‌تواند آسیب‌های جبران ناپذیری را به سیستم گوارشی وارد کند.

چه کسانی در معرض مسمومیت غذایی قرار دارند؟

خانم‌های بارداری، سالمندان، کودکان و افرادی که درگیر بیماری‌های خود ایمنی هستند؛ بیشتر از افراد عادی در معرض مسمومیت غذایی قرار دارند. این افراد در لیست گروه‌های حساس جامعه قرار داشته و علائم مسمومیت غذایی در چنین افرادی شدیدتر می‌باشد. چنین افرادی پس از ابتلاء به مسمومیت غذایی درگیر علائم مختلفی می‌شوند. 
در اغلب موارد مسمومیت غذایی در این افراد باعث جذب عفونت نیز خواهد شد. به منظور درمان سریع مسمومیت غذایی بزرگسالان باید مراجعه به پزشک را در اولویت نخست قرار داد.

تشخیص مسمومیت غذایی: 

یکی از بهترین روش‌ها برای تشخیص مسمومیت غذایی بررسی علائم اولیه بیمار می‌باشد. معمولا علائم اصلی بیماری در ۲۴ ساعت اول ظاهر می‌شوند. در صورتی که بیمار مشکوک به مسمومیت غذایی است؛ حتما مراجعه به پزشک را در اولویت نخست قرار دهید. از علائم شایع این بیماری می‌توان به: اسهال، استفراغ، ورم معده، ضعف و بی‌حالی و تب اشاره کرد. در اغلب موارد به دلیل کاهش میزان آب موجود در بدن، بیمار رنگ پریده می‌شود. 
ساده‌ترین راه تشخیص بررسی علائم و انجام برخی از آزمایش‌های ساده توسط پزشک می‌باشد. بهتر است، که به جای خوددرمانی به پزشک مراجعه نمایید.

وقتی مسموم شدیم چی کار کنیم؟ 

پس از ابتلاء به مسمومیت غذایی، ابتدا خونسردی خود را حفظ کنید. متاسفانه اضطراب و استرس باعث تشدید علائم این بیماری می‌شود. حتما در ساعات اول به پزشک مراجعه کنید. تحت چنین شرایطی علائم مربوط به این بیماری تشدید نخواهد شد. به هیچ عنوان به صورت خودسرانه دارو مصرف نکنید. برخی از داروها ممکن است، که با ایجاد تداخل باعث تشدید علائم مسمومیت غذایی شوند. 
 
پزشک بر اساس شرایط بیمار بهترین روش درمانی را انتخاب خواهد کرد. برای کنترل علائم اولیه بیماری در منزل می‌توانید از داروها و دمنوش‌های گیاهی کمک بگیرید.

چگونه می‌توان از مسمومیت غذایی پیشگیری کرد؟ 

به واسطه روش‌های مختلف می‌توانید از ابتلاء به مسمومیت غذایی پیشگیری کنید. برای جلوگیری از ابتلاء به این بیماری باید به هیچ عنوان غذای سرد و فاسد شده مصرف نکنید. سوالی که آیا سیب زمینی جوانه زده میشه خورد پاسخش این است که باعث مسمومیت غذایی میشود.چنین مواد غذایی خطر ابتلاء به مسمومیت را افزایش می‌دهند. نکته بعدی طبخ غذا با مواد غذایی سالم و در شرایط بهداشتی می‌باشد. عدم رعایت نکات بهداشتی می‌تواند خطر مسمومیت را افزایش دهد. به هیچ عنوان با آب آلوده مواد غذایی خود را آماده نکنید. 
همچنین غذاهای پخته شده را جدا کرده و در یخچال نگهداری کنید. از خوردن مواد غذایی خام به شدت پرهیز کنید؛ مثل مضرات سوسیس زیرا تحت چنین شرایطی در معرض مسمومیت قرار خواهید گرفت.

درمان مسمومیت غذایی: 

روش‌های مختلف و متعددی برای درمان مسمومیت غذایی وجود دارد. به طور کلی روش‌های درمانی به سه دسته: دارویی، خانگی و گیاهی تقسیم می‌شوند. بیمار بر اساس شرایط جسمی و علائم بیماری می‌تواند روش مناسب را جهت درمان انتخاب کند. 
در صورتی که درگیر مسمومیت شدید غذایی شده‌اید؛ حتما به پزشک مراجعه کنید. در غیر این صورت ضعف جسمانی باعث آسیب دیدن سیستم گوارشی خواهد شد.

درمان مسمومیت غذایی با عسل:

یکی از بهترین روش‌های خانگی برای درمان مسمومیت غذایی، مصرف عسل می‌باشد. این ماده غذایی در کوتاه‌ترین زمان ممکن علائم مسمومیت را درمان خواهد کرد. برای درمان حالت تهوع ناشی از مسمومیت غذایی حتما عسل میل کنید. این ماده غذایی روند تولید گلبول‌های سفید در بدن را تسریع خواهد بخشید و در کوتاه‌ترین زمان ممکن سلامت جسمی خود را به دست خواهید آورد. و نیز میتوانید از خواص دوسین نیز استفاده کنید بهبود دهنده سیستم گوارش است.
از طرفی عسل با افزایش تعداد باکتری‌های مفید روده بزرگ را افزایش داده و به درمان این بیماری کمک شایانی خواهد کرد.

مسمومیت با شیر:

مصرف شیر فاسد شده و غیربهداشتی به اشکال مختلف می‌تواند باعث مسمومیت شود. معمولا پس از ۴ الی ۵ ساعت بعد از مصرف شیر فاسد، علائم اولیه آشکار خواهند شد. تحت چنین شرایطی آب فراوان بنوشید، تا این ماده غذایی فاسد از بدن خارج شود. با خوردن نان، موز و برنج می‌توانید علائم اولیه این بیماری را کنترل کنید. 
همچنین با مصرف یک قاشق چایخوری سرکه سیب می‌توانید از تشدید علائم اولیه جلوگیری نمایید. که بهترین زمان مصرف سرکه سیب در زمان های اولیه است. به هیچ وجه داروهای کنترل اسهال را مصرف نکنید؛ زیرا تحت چنین شرایطی سموم ناشی از شیر فاسد در بدن باقی خواهد ماند.

نشانه‌های مسمومیت با شیر:

اگر مشکوک به مسمومیت با شیر هستید؛ حتما علائم خود را بررسی کنید. نشانه‌های مسمومیت با شیر شامل موارد زیر هستند:

• شکم درد شدید
• حالت تهوع
• استفراغ
• تب

تمامی علائم ذکر شده می‌توانند تا چند روز ادامه پیدا کنند. معمولا بلافاصله پس از مصرف شیر فاسد معده درد شروع می‌شود.

روش‌های درمانی مسمومیت با شیر: 

برای درمان مسمومیت ناشی از شیر مصرف مایعات را در اولویت نخست خود قرار دهید. همچنین تا حد امکان موز میل کنید؛ زیرا فیبر موجود در آن به کنترل علائم اولیه کمک خواهد کرد. 
همچنین سبزیجات برگ دار بخورید، و نوشیدنی کلروفیل چیست هم میتوانید استفاده کنید. تا سیستم گوارش و ایمنی بدن تقویت شود. از خوردن سرکه سیب برای کاهش علائم این بیماری غافل نشوید.

 بهترین غذاهایی که هنگام مسمومیت باید بخورید: 

با خوردن برخی از مواد غذایی سالم و مقوی می‌توانید به تسریع پروسه درمان مسمومیت کمک شایانی کنید. از بهترین مواد غذایی مناسب دوران مسمومیت می‌توان به: موز، برنج، جو دوسر، بلغور، آب مرغ، پوره سیب زمینی، سبزیجات آبپز، آبمیوه‌های طبیعی و… اشاره کرد.

 مضرترین غذاها هنگام ابتلاء به مسمومیت:

پس از ابتلاء به مسمومیت باید با دقت و وسواس بسیار زیادی مواد غذایی مورد نیاز خود را انتخاب کنید. مصرف مواد غذایی مضر می‌تواند باعث تشدید علائم این بیماری می‌شود. از مضرترین مواد غذایی در دوران ابتلاء به مسمومیت غذایی می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• غذاهای چرب و فست فودی
• لبنیات
• غذاهای پرادویه
• غذاهای سرخ شده
• نوشیدنی‌های کافئین دار
• مواد غذایی حاوی قند مصنوعی

مصرف مواد غذایی بالا می‌تواند باعث تشدید علائم مربوط به این بیماری شود.

راه‌های پیشگیری از مسمومیت غذایی:

به منظور پیشگیری از مسمومیت غذایی مصرف آبمیوه‌ها و محصولات لبنی غیر پاستوریزه را فراموش کنید. همچنین از خوردن گوشت خام پرهیز کرده و میوه و سبزیجات شسته نشده را نخورید. از مصرف مواد غذایی فاسد خودداری کنید. همچنین سوسیس و کالباس را بپزید و سپس میل کنید.

عوارض مسمومیت غذایی چیست؟ 

از عوارض مسمومیت غذایی می‌توان به آسیب به بافت روده و معده اشاره کرد. تحت چنین شرایطی سیستم گوارشی دچار اختلال خواهد شد. 
از دیگر عوارض مسمومیت غذایی می‌توان به ایجاد اختلالات گسترده در سیستم ایمنی بدن اشاره کرد. در اغلب موارد مسمومیت غذایی باعث کاهش تعداد گلبول‌های سفید بدن می‌شود.

عوامل خطر مسمومیت غذایی:

اگر در اثر مسمومیت غذایی درگیر اسهال خونی شده‌اید؛ حتما به پزشک مراجعه کنید. اسهال خونی بسیار خطرناک بوده و به بافت روده آسیب وارد می‌کند. از دیگر عوامل خطر این بیماری می‌توان به تب بالای ۳۸ درجه در کودکان اشاره نمود.
تب بالا برای کودکان زیر ۲ سال بسیار خطرناک است و باعث تشنج خواهد شد. مسمومیت غذایی کودکان به مراتب خطرناک‌تر است و جهت درمان آن باید به موقع اقدام کرد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه نمود؟

در صورتی که هر یک از علائم مسمومیت غذایی را دارید؛ حتما به پزشک مراجعه کنید. 
عدم مراجعه به پزشک می‌تواند باعث تشدید علائم و آسیب دیدن سیستم گوارشی شود. در صورتی که مشکوک به این بیماری هستید؛ مراجعه به پزشک را در اولویت قرار دهید.

تفاوت آنفولانزای معده و مسمومیت غذایی:

آنفلوآنزای معده بیشتر باعث استفراغ و درد شدید در قسمت معده می‌شود. در صورتی که مسمومیت غذایی بیشتر باعث اسهال خواهد شد. عدم درمان در مراحل اولیه می‌تواند باعث اسهال خونی شود. سایر علائم هر دو بیماری نظیر: تب، ضعف و بی‌حالی و… یکسان است.

جمع بندی: 

مسمومیت غذایی یکی از بیماری‌های شایع در بین کودکان و بزرگسالان می‌باشد. معمولا مصرف غذای فاسد، غیر بهداشتی، خام، تاریخ گذشته و… باعث ابتلاء به این بیماری می‌شود. از علائم اصلی این بیماری می‌توان به: تب، اسهال، استفراغ، بدن درد و… اشاره کرد. برخلاف تمامی باورها برای جلوگیری از تشدید علائم مربوط به این بیماری باید مراجعه به پزشک را در اولویت قرار داد. 
در غیر این صورت سیستم گوارشی به صورت جدی درگیر علائم مسمومیت غذایی خواهد شد. به واسطه عسل طبیعی می‌توان تا حدودی علائم ناشی از این بیماری را کنترل نمود.